Kategorie
Jakimi zmysłami odbieramy świat?
Zmysły odgrywają bardzo ważną rolę w życiu człowieka, bowiem dzięki nim poznajemy świat. To one informują nas o otaczającym świecie i ostrzegają przed niebezpieczeństwem, pozwalają nam odczuwać zapachy, widzieć czy słyszeć.
Trudno szukać jednej defnicji "zmysłów", w najprostrzym ujęciu można rozumieć je jako grupę wyspecjalizowanych komórek receptowych, które posiadają zdolność do obierania bodzców oraz przesyłania później uzyskanej informacji do specyficznych rejonów mózgowia, w którym są następnie interpretowane.
A czy kiedyś zastanawialiście się ile mamy zmysłów dzięki którym poznajemy świat? Każdy z was napewno wymieni słuch, wzrok czy węch ale co dalej?
Otóż posiadamy, aż 8 zmysłów które odbierają bodźce ze świata zewnętrznego i z ciała.
Zmysły odbierające informacje ze świata zewntętrzego to:
- dotyk,
- słuch,
- wzrok,
- węch,
- smak
Zmysły odbierające informacje z ciała to:
- równowaga,
- czucie głębokie,
- interocepcja
Charakaterystyka poszczególnych zmysłów
Zmysł dotyku
Za odbieranie bodźców czuciowych odpowiada przede wszystkim nasza skóra, która jest największym narządem człowieka. Skóra odbiera bodźce czucia powierzchownego. To dzięki znajdującej się na niej receptorom odbieramy nie tylko czyjś dotyk, ale również ból, czy zmianę temperatury
Zmysł słuchu
Za słuch odpowiadają uszy. To one, a konkretnie znajdujące się w jego wnętrzu kosteczki wychwytują drgania powietrza, które mózg odbiera jako konkretne dźwięki.
Zmysł wzroku
Wzrok pozwala odbierać większość informacji z otoczenia. Narządem wzroku jest oko - to ono odbiera i rozpoznaje fale elektromagnetyczne. Wyposażone jest w dwa rodzaje receptorów - pierwsze potrafią określić i nazwać kolor, drugie oceniają jego jasność, dlatego niektórzy uważają, że zmysł wzroku to tak naprawdę dwa osobne zmysły.
Zmysł węchu
Do odbierania zapachów służy nos. Znajdujące się w jego wnętrzu miliony receptorów węchowych wychwytują cząsteczki chemiczne. Bardzo często węch pełni pierwszą barierę ochronną organizmu. Zapach, który odbieramy jako nieprzyjemny, może sprawić, że czegoś nie zjemy – sygnał węchowy odbieramy jako ostrzeżenie, że żywność jest zepsuta i może wywołać, np. poważne zatrucie.
Zmysł smaku
Rozpoznawanie smaków umożliwiają kubki smakowe, które są rozmieszczone głównie na języku, ale także na podniebieniu miękkim i tylnej ścianie gardła. Dzięki nim odbieramy podstawowe smaki: słony, słodki, gorzki, kwaśny.
Zmysł przedsionkowy
Receptory zmysłu przedsionkowego znajdują się w uchu wewnętrznym i informują nas o każdej zmianie pozycji ciała i głowy. Układ przedsionkowy wpływa m.in. na utrzymanie równowagi, koordynację ruchową oraz napięcie mięśniowe. Każdy rodzaj ruchu będzie stymulował zmysł przedsionkowy – huśtanie, kręcenie, ale także pokonywanie torów przeszkód i chodzenie po krawężnikach.
Zmysł proprioceptywny
Zmysł proprioceptywny, nazywany czuciem głębokim, informuje nas o położeniu poszczególnych części ciała w przestrzeni i względem siebie, pozwala nam wykonywać różne czynności bez ciągłej kontroli wzrokowej. Receptory proprioceptywne znajdują się w mięśniach, ścięgnach, więzadłach i stawach. Zmysł propriocepcji umożliwia nam dobre czucie siebie.
Zmysł Interocepcji
Często zapominamy i omijany, 8 zmysł nazywany inaczej czuciem trzewnym.
Odpowiada za czucie pracy narządów wewnętrznych naszego ciała. Łączony jest pracą układu nerwowego w szczególności nerwu błędnego, który unerwia jamę brzuszną i klatkę piersiową.
Zmysł ten odpowiedzialny jest min za zaspokajanie potrzeb fizjologicznych, to dzięki niemu czujemy ruchy jelit czy parcie na pęcherz, odczuwamy poczucie głodu i sytości. Wpływa również na nasze poczucie bezpieczeństwa.
Uwaga, ten zmysł również odgrywa szczególną role w kształtowaniu naszego samopoczucia, zachowania czy budowania więzi społecznych.
Okazuje się, że odgrywa on szczególną rolę w kształtowaniu się reakcji emocjonalnych i więzi społecznych.